Tupiza

Na een heerlijke nacht in Tarija werden we opgehaald door Ruben om naar Tupiza te vertrekken. Daar start onze tour naar Uyuni. Ruben zal onze steun en toeverlaat zijn de komende dagen. Er is meteen een leuke klik dus dat komt helemaal goed!

Onderweg krijgen we al een voorproefje van wat ons komende dagen te wachten staat. Prachtige landschappen en vooral ook veel echt Bolivia. De eerste dag in Tupiza acclimatiseren we wat omdat we toch zo langzamerhand wel de hoogte in gaan. Tupiza bevindt zich op 2.950 meter en we zullen de 5.000 gaan aantikken.

De eenzame fietser

En dan krijg je ineens een lekke band. Maar met zúlke hulp is dat natuurlijk zo gefikst!

Tarija

Jaaaaa, daar zijn we weer. We zijn even weg van de wifi-wereld geweest dus hard nodig om deze blog bij te werken.

Vanuit Trinidad zijn we via een tussenstop in Cochabamba naar Tarija gevlogen. Persoonlijk was ik erg benieuwd naar deze stad omdat mij meerdere malen verteld was dat de mooiste Bolivianen hier wonen. Vond ik natuurlijk vreemd want die wonen in Hoofddorp. Uiteindelijk hebben we daarom maar geconstateerd dat de mensen hier langer zijn en een meer Spaans uiterlijk hebben.

Tarija is in ieder geval een, zeker voor Boliviaanse begrippen, erg schone stad. Tarija is dan ook erg rijk. Naast veel grondstoffen bezit deze regio over de enige wijnstreek van het land. En dát moesten we dus even beleven. Tof hé?

 

We zijn zo verschillende wijnhuizen langsgereden en geëindigd bij Casa Real. Bekend van de Singani: een soort van Boliviaanse grappa maar dan van druiven. Die Singani is best pittig kan ik je vertellen. Vooral als je 3 verschillende sterktes gaat proeven en daarvoor al even zoveel wijn hebt getest... Oh en die lolly van Rafa bestaat uit geitenkaas y jamon. Allemaal van eigen streek.

Natuurlijk moest er na zoveel bodempjes een meer voedzame bodem gelegd worden. Bij een restaurant met een wel heel bijzondere naam: Guten. Bleek van een Duits geadopteerde Boliviaan te zijn die was terug gekeerd. Het eten had dus een internationaal tintje: schnitzel en goulash op zijn Latijns-Amerikaans.

En om de dag toch ook wat cultureels te doen hebben we het huis bezocht van Moto Mendez. Een van de grote vrijheidsstrijders uit deze regio. Blijft boeiend om over de roerige geschiedenis van Bolivia te horen.

Hogar de Niñas

Het mag dan 'tehuis voor meisjes' heten, we constateerden maandag dat er echt toch bijna alleen nog maar jongetjes in opvang zijn. Een goede verklaring daarvoor hebben we niet kunnen krijgen.

Best zenuwachtig, omdat we aan onze kleine man merkten dat hij het aardig spannend vond allemaal, gingen we op pad. Goed de weg in de oren/ogen knopen omdat we eerder het tehuis niet makkelijk terug konden vinden op Google maps. Zelfs niet samen met andere ervaringsdeskundigen.

We hadden al begrepen dat er veel veranderd was, Evo heeft ook dit departement nu onder controle en wil dus ook hier zijn eigen mensen op belangrijke plekken. We hadden Rafa er daarom op voorbereid dat hij zijn mamita niet zou kunnen zien. Gelukkig konden we hem troosten met de belofte dat hij wel 1 beste amigo terug zou zien: Leo. Best dubbel omdat dit betekent dat dit jongetje er na 5 jaar nog steeds zit. Hij is zwaar lichamelijk gehandicapt en heeft daarmee gewoonweg geen toekomst. Samen met Rafa hebben we hem daarom extra verwend. Geknuffeld en veel aandacht gegeven. Hij straalde!! Het zijn kleine dingen die zeker voor deze kinderen, in dit tehuis, de wereld betekenen.

Want dit tehuis is arm, echt Arm. Behalve een bed en wat kleertjes, schoentjes is er niets. Geen speelgoed, geen bal, geen kleurtjes. Niets om deze kids te stimuleren. We hebben daarom gevraagd waar we de sinds kort aan het tehuis verbonden fisioterapeuta, mee konden helpen. Dát wilden we graag namens Rafa geven.

Maar goed, het bezoek voor onze kleine man begon nog wat nerveus bij de poort en stilletjes bij het bezoek aan het kantoor waar we ons eerst dienden te presenteren. Rafa werd meteen herkend en de oohhh's en aahhh's waren niet van de lucht. Het knuffelgehalte steeg en we zagen de knijp-in-de-wang-liefkozing ook. Onze stoere man onderging het maar een beetje. We wéten dat hij dit niks vindt maar ondertussen is het natuurlijk wel een heerlijke erkenning.

We mochten verder lopen. Naar het daadwerkelijke 'tehuis'. Tussen aanhalingstekens omdat ik persoonlijk dit nog een erg sjiek begrip vind voor het onderkomen. Ik voelde een handje en hoorde een stemmetje 'mam, hierlangs'. En daar liepen we dan. Het eerste wat we zagen was een groot hek. Vlak om het gebouwtje. Waar de kinderen voorheen nog een groot stoffig veld tot hun beschikking hadden, was er nu alleen aan de achterzijde nog maar een kleine speelruimte. Door een hek dus met weer een groot slot. Ik zal maar niet uitleggen waarom, veel redenen, veel niet goed.

En daar stonden we dan ineens. Na ruim 4 jaar. Verschillende kleine mannetjes renden op ons af 'tia, tia, heb je iets voor mij?' Bij Dennis hingen ze nog net niet aan zijn benen. Wat een schreeuw om aandacht. Bij alle tehuizen zo, maar hier toch impresionante. Met ons gevolg waaronder ook Leo met zijn rolstoel, zijn we naar binnen gegaan. Samen met Rafa de kamers doorgelopen die de eerste jaren zijn wereld waren. En vooral weer veel foto's gemaakt.

S' Middags al zijn we op pad gegaan om spullen voor deze mooie kids te kopen. Want ze zijn allemaal zó vrolijk en verdienen zoveel meer. Het werden veel potloden, stiften, krijtjes, wasco, verschillende kleine balletjes (voor de motoriek), een bowlingspel, een groot grondkleed (voor de kleintjes om te leren kruipen itt op die besmettelijke, koude, kapotte vloer), wat 'educatief verantwoorde' kinder dvd's en... poppenkastpoppen. Want we laten nog een grote poppenkast maken. Zodat deze kids via spel leren. Wat goed en kwaad is, hoe een gezin functioneert. Eigenlijk allerlei zaken die wij zo gewoon vinden.

Het aanbieden van dit alles doen we dinsdagmiddag. En een bal breekt bij kinderen altijd het ijs. Want was het gisteren nog best wel spannend, nu ineens wordt er overgegooid, gevoetbald en is het 1 groot feest. Speciaal voor Leo hebben we een gorra en een stevig metalen zaklampje gekocht. Hij glundert werkelijk met zijn hele lijf. Maar het lampje verdwijnt toch snel in een zak van de toch wel erg grote broek.

Het blijft lastig om afscheid te nemen van achter een hek. Maar aan de grote glimlachen te zien laten we in ieder geval hier wat mooie herinneringen achter. In ons geval geldt dat zeker. Hasta la próxima vez!

Ons 'dorp'

Je kent dat wel, een plekje op de wereld waar je, misschien vaker, terugkeert en je meteen voelt: hé, lekker. Nou, dat is voor ons Trinidad. We zijn natuurlijk verknocht aan Bolivia in zijn geheel, maar Trinidad... Ik weet niet, het heeft iets. Misschien omdat we vorige keer ons na 7 weken wel een beetje burgemeester voelden? Zowat iedereen kende ons en sprak ons aan.

Dit keer logeerden we op een prachtige locatie op de hoek van het centrale plein: Posada el Misionero. Buiten de herrie van het enorme aantal brommers, hét vervoermiddel van Trinidad en binnen een oase van rust. Mét blauw zwembad. Want de temperatuur hier is altijd rond de 30 graden. Verplichte afkoeling dus.

Eerste avond zijn we de omgeving gaan verkennen om vast te stellen dat er qua looks niet veel veranderd was, het soort winkels dat zich aanbood wel. Minder restaurantjes in en om het centrum, meer commerciële (telecom)shops. Jammer. We hebben daarom gegeten bij La Casona. Het enige restaurant nog aan het plein zelf.

De volgende dag zijn we met onze dierbare vrienden Maria Renee, Pachi en Adrían eerst gaan zwemmen bij onze Posada. Tenminste de jongens zwommen en de ouders aan de klets al hangend in de hamaca. Daarna zijn we nog naar dé zwemlocatie van Trinidad gegaan: Laguna Suàrez. Het gedeelte voor de 'rijken' weliswaar. Mooi maar wel Muggen! Op de vraag trouwens of er malaria was (de travel clinic op Schiphol gaf aan van wel) werd hard gelachen. Dengue ja en ook chikungunya. Maar daar hadden ze dan op Schiphol Oost weer niks van gezegd. Weg maar weer met die Malarone en vele euro's.

En om in stijl van 'el recuerdo' te blijven zijn we maandag naar El Tabano gereden, allemaal (5x) achterop de quad van Maria Renee. Aangehouden worden door la Policia? Nee hoor, alleen voor je rijbewijs. In ieder geval heerlijk alligator gegeten, het beste restaurant hiervoor!

Op maandag én dinsdag zijn we met Rafa terug gegaan naar zijn hogar. Een dierbare ervaring die een apart bericht verdient. Daarover dus later meer. Ook hebben we dinsdag een promotionele tour gedaan. We hebben onze jongens tentoongesteld aan allemaal mensen die normaal betrokken zouden zijn bij de internationale adopties. Directrice van het tehuis, hoofd van Sedeges district Beni, trabajadora social, psicóloga, de nieuwe rechter. En iedereen was onder de indruk. Blijkbaar was Rafa ook de eerste die ze na een tijd weer terugzagen. 1 ding dat ze alleen echt niet begrepen: 'waarom praat hij geen Spaans meer'?

En ja, wat doe je na zo'n enerverende dag en je afscheid moet nemen van onwijs dierbare Boliviaanse vrienden? Je gaat eten. Bij Casa Lucia. Heel luxe. Echt Italiaans. En... met champagne. Para celebrar nuestra amistad eterna.

Al met al hebben we in korte tijd weer veel herinneringen opgedaan. Woensdag vertrekken we naar het zuiden van Bolivia: Tarija, tegen de grens met Argentinië en ook dicht bij Paraguay. Vast weer een nieuwe belevenis. Maar onze dagen in Trinidad zijn alvast samen te vatten in 2 woorden: Groots & Genieten.

Yvaga Guazu

Het weer is aan de beterende hand en we besluiten om onze laatste dag in Santa Cruz nog naar een natuurparkje te gaan: Yvaga Guazu. 1 van de weinige things-to-do die we nog niet eerder bezocht hebben. 

Het blijkt een onwijs goed verzorgde plantage te zijn met ook nog wat wilde dieren. Omdat het zo geregend heeft zullen we deze laatste niet teveel zien. Maar het plantenaanbod is overweldigend. En door de enorme afmetingen van een en ander zijn ook de jongens onder de indruk. Het is in ieder geval een leuke afsluiting van een week Santa Cruz, de stad waar het allemaal ooit begon.

Weer heel veel ervaringen rijker beginnen we morgen, zaterdag, aan onze reis naar Trinidad. Hasta luego Cambitas, para siempre en nuestras corazones!

Nooit meer!

Hadden we donderdagochtend nog goede moed dat de kou en het vele vocht ons niet kon deren, s' middags raakten we daar iets minder van overtuigd. We hadden een overnachting geboekt in Los Cedros, een sjiek (niveau Bolivia) eco-resort met verschillende zwembaden en een spa. Het is hier nu vakantie, dus hoogseizoen en daarom werden we geacht meer te betalen dan op de site stond. Ok, wij wilden dit graag, dus prima.

We kwamen na een bijzondere taxirit waarbij inderdaad hele stukken weg ontbraken, aan op een práchtig resort. Midden in de jungle en inderdaad, met fantastische zwembaden. Die waren alleen zoals alle baden in Bolivia, niet verwarmd. Niet be-zwembaar dus. Jammer, dan zouden we ons wel vermaken met een mooie wandeltocht door de jungle. Uhm... regen? Hard zelfs. Dus geen jungletocht. Eten dan maar, daar zijn we altijd goed in.

En daar zaten we dan, in hét restaurant van het 5-sterren resort.   H-e-l-e-m-a-a-l in ons uppie. Er was geen enkele andere gast. Hee, er was toch iets met een hoger tarief vanwege vakantie, drukte? Eerst maar eens eten dan zouden we daarna, op zijn Hollands, wel verhaal halen. 

Dat verhaal halen zijn ze hier in Bolivia niet zo gewend. We gaven aan niet tevreden te zijn met wat we betaalden en wat we ervoor terug kregen. Beetje (behoorlijk) scheve prijs - kwaliteit verhouding. En wat daarmee kon gedaan. De eerste receptioniste deed net of ze het niet snapte, dook stante pede in de computer. Een tweede receptioniste gaf aan ons te begrijpen maar glimlachte alleen maar lief. En toen kwam el gerente. Hij hoorde ons verhaal aan waarna beide dames nog een toevoeging deden dat goedkoper écht niet kon. Vervolgens werden er wat belletjes gepleegd en kregen we ineens een tour d'hotel. 

Ze wilden duidelijk wel dat we bleven, maar geld terug of voor hetzelfde bedrag een betere kamer, nee dat kon toch echt niet. Toen wij overstag gingen en mede vanwege de erge kou toch kozen voor een suite in het hoofdgebouw,  bleek de meerprijs het enorme bedrag van 15 USD te zijn. We kregen ergens het gevoel in een Boliviaanse aflevering van Fawlty Towers te zijn beland.

Basil Fawlty: Manuel will show you to your rooms - if you're lucky.

Helemaal toen we 's avonds, wederom in ons uppie, gingen dineren. In Bolivia hebben ze de gewoonte om in de ochtend weinig te eten, kennen ze vrij overdagige lunches en s' avonds is het nog wat snacken. In de vorm van 'sonso' (gepureerde yucca met kaas) of allerlei vullingen empañadas danwel salteñas. Omdat we ons al enkele dagen niet echt houden aan deze eetgewoonte en veelal kiezen voor de lunchvariant 3x per dag, besluit in ieder geval ik een salade met onder andere gedroogde tomaten te bestellen. Dennis kiest voor een stuk vlees en de jongens willen pasta. Of eigenlijk 'kiezen'  is een groot woord. Er staat niet veel anders op de 5 sterrenkaart. We bestuderen vervolgens de uitgebreide wijnkaart en verheugen ons op een eerste glaasje rode wijn. Helaas... na de bar overhoop gehaald te hebben komt de ober ons melden dat hij de sleutel van de kast kwijt is. Geen drupje wijn dus. Het wordt bier, óf sap.

Na nog eens 50 (!) minuten wachten komt er eindelijk weer iemand tevoorschijn met in zijn armen wat bordjes. Het eindresultaat van al die tijd in de keuken voor alle 4 de gasten van het resort: 1 soepbord gevuld met tomatensoep uit blik vergezeld van enkele deegflapjes, 1 minibordje met welgeteld 3 schijfjes reguliere tomaat 3 plakjes kaas en een kwakje pesto uit pot én een bord met absoluut-on-snij-en-herkenbaar vlees (lees: 1 bord ravioli, 1 bord italiaanse salade en 1 bord varkenshaas met champignonsaus).

Ronald: Don't shush me!

Basil Fawlty: Well, I'm sorry, but th-th-th-the veal is, in fact, off. Well, it was never really on, quite honestly - that's a misprint.

Ronald: A misprint?

Basil Fawlty: Yes, it should say um... eel.

Ronald: Eel Escalope?

We weten het nu zeker: we zijn in Fawlty Towers terecht gekomen. We barsten in lachen uit, tranen rollen over de wangen. Dit is zó erg, dit is zó komisch.... maar dit dus ook nooit meer!

Muy frío!!

Je komt aan in een prachtig, zon overgoten Santa Cruz. 25 graden of meer, wel wat harde wind (kracht 8) maar ach, daar kunnen die Hollanders wel mee uit de voeten. Het is dus echt genieten in 'ons' Bolivia.

Maar dan... gaat die zon weg en valt de temperatuur zomaar 10 graden naar beneden. En daar bovenop gaat het flink regenen en s' avonds (woensdag) zelfs onweren. Dát hadden we niet afgesproken! Het is ineens echt winter, want ja, we zitten wel aan de andere kant van die aardkloot.

Als klap op de vuurpijl krijgen we te horen dat de tocht die we geboekt hadden naar Parque Amboro/los Volcanes, niet door kan gaan. De wegen zijn weggespoeld. Oh ja, dat herinneren we ons ineens nog. Dat gebeurt hier met enige regelmaat. Zeker als je meer naar de campo gaat.

Het bewijs (en dit is dan nog in de stad):

Maar wij zijn natuurlijk niet voor 1 gat (in de weg) te vangen en besluiten de plannen te wijzigen: we gaan naar een eco-resort dat wel in de campo ligt, maar aan een enigzins verharde weg.

Voordat het zover is gaan we alleen nog eten bij het bekendste restaurant van Santa Cruz: Casa di Camba. Daar hebben we vorige keren ook meerdere malen gegeten. Altijd ruime gevarieerde (daar ontbreekt het in Bolivia nog wel eens aan) porties en heel smaakvol. Samen met señor Pepe, onze vriend en taxista in Santa Cruz en omgeving.

Montero

Omdat we aanwijzingen hebben dat de roots van Manu mogelijk ook in Montero liggen, zijn we dinsdag afgereisd naar dit landelijke dorpje. Alhoewel, landelijk en dorpJE... We kregen te horen dat er ondertussen 130.000 mensen woonden. 10 jaar geleden was het nog een samenraapsel van mensen die zich daar gevestigd hadden om in de caña fabriek te werken. Dat wil zeggen: om suiker te maken.

Ondanks al die mensen is de sfeer toch een stuk gemoedelijker. En er is vooral ook minder verkeer.

En meer mensen betekent ook meer...

Om een momentje stil te staan bij de reden waarom we in Montero waren zijn we in de kerk met onze gedachten bij Manu zijn geboortemoeder geweest. En ook daar weer, een (kleine) donatie gedaan. Omdat een kerk op zovele fronten troost biedt.

Virgen de Fatima

1 van de belangrijkste redenen waarom wij nu terug zijn in Bolivia, is om samen de tehuizen van de jongens te bezoeken. Normaal gezien heb je een baby fotoboek, maar als je dat niet hebt ga je gewoon real life terug. En hoe mooi dát is...

Virgen is op dit moment 1 van de betere tehuizen en daar werken de hermana's hard voor. Zo hebben ze onlangs alle muren fris geverfd en zijn alle kasten vervangen door hardhouten exemplaren. Ook hebben de baby's educatief verantwoorde loopwagentjes gekregen. Een heleboel 'luxe' die er 10 jaar geleden absoluut nog niet was. Er was toen ook een dubbel aantal baby's in dezelfde zaal...

De hermana vertelde dat ze tegenwoordig verplicht worden om per niñera een maximaal aantal kinderen aan te houden. Dat betekent dat ze heel veel 'nee' moeten verkopen aan de deur. De internationale adopties liggen tenslotte al 2 jaar helemaal stil (met als reden dat er via baby's drugs gesmokkeld zouden worden ???) en de nationale zijn maar beperkt in aantal. De tehuizen hebben gewoon geen geld om uit te breiden, ze moeten het doen met (internationale) giften. Namens Manu hebben wij & onze lieve familie daarom van harte een donatie gedaan. In de vorm van luiers, rompertjes, sokjes, babyshampoo, talkpoeder. Eigenlijk alle basics voor de mini-mensjes.

Helaas liepen we Manu's eigen mamita tot 2x toe mis. Maar op de laatst mogelijke gelegenheid zagen die 2 elkaar dan toch. 5 jaar geleden voor het laatst en nu vlogen ze elkaar wéér in de armen. Dat is houden van, por siempre!

En wat nu zó mooi is: mamita Matilde was in de tussentijd een echte mamma geworden. Van Maria, nu 2 jaar. Dus Manu heeft ergens een soort van stiefzusje. Want we zijn toch allemaal familia?

En Manu weet het nu ook helemaal zeker. Hij wordt directeur van een hogar, hier in Bolivia. Want hij wil ook kinderen helpen en adoptie... daar is hij helemaal voor! Toch wel een heel erg mooi kado, als je dat van je oudste te horen krijgt. 

Om alvast ervaring op te doen heeft Manu zich op de 3 ochtenden dat we op de hogar waren over verschillende baby's ontfermd. En wat deed onze stuiterbal in de tussentijd? Die ging natuurlijk voetballen...

Oh, en Dennis zag het allemaal nog wel een keer zitten.